Na de diagnose diabetes type 1 kan de insulinebehoefte flink afnemen. Alleen, het is slechts tijdelijk. Je komt in de zogeheten honeymoonfase. Het lichaam gaat het weer even zelf doen. Heel soms blijft iemand jarenlang in deze fase, maar meestal is het korter. Kun je de honeymoonfase rekken?
De honeymoonfase ('wittebroodsweken') duurt enkele weken, maanden of zelfs jaren. Ongeveer 80% van de kinderen en jongeren met diabetes heeft zo’n fase van remissie. De duur en de mate van remissie is voor iedereen verschillend.
De honeymoonfase is helaas nog niet goed onderzocht. Sommige studies zijn erg klein, maar leveren wel interessante informatie op. Onderzoekers volgden een 34-jarige man die al vier jaar in de honeymoonfase zit. Hij houdt zich aan een dieet met minimale koolhydraatinname en beweegt vijf keer per week. Zijn HbA1c blijft rond de 6% zonder insulinebehandeling.
Voeding en beweging
De onderzochte man had antistoffen in zijn bloed, maar de afweer was wel minder actief. De onderzoekers denken dat dit komt doordat hij minder suikers in zijn bloed had. De man at namelijk weinig koolhydraten en verhoogde zijn insulinegevoeligheid door te bewegen. De onderzoekers weten niet of dit dieet en de extra beweging dé manier is om de honeymoonfase te rekken. Toch is beweging ook volgens een groot onderzoek met kinderen gunstig voor de honeymoonfase.
Gluten
Een jongen van 5 jaar kreeg de diagnose diabetes type 1. Na een paar weken zonder insuline startte hij met een glutenvrij dieet. Bij het begin van dit dieet was zijn HbA1c 7,8%. Dit zakte naar 5,9% zonder insulinetherapie.
Na 20 maanden kon de jongen nog steeds zonder dagelijkse insuline. Het glutenvrije dieet was veilig en gaf ook geen bijwerkingen. De onderzoekers denken dat het glutenvrije dieet bijdraagt aan de verlengde remissie van deze jongen en willen meer onderzoek hiernaar doen.
Insulinepomp
Behalve deze kleine onderzoeken, zijn er ook grotere studies naar de factoren die gunstig zijn voor de honeymoonfase. In Zweden zijn 4.162 kinderen onderzocht tijdens hun eerste 15 bezoeken aan hun arts. Kinderen die een insulinepomp gebruikten, hadden een langere honeymoonfase. Dat was niet meteen duidelijk, maar vanaf het 10e bezoek aan de arts.
De onderzoekers denken dat het belangrijk is om ook tijdens de honeymoonfase wat insuline te gebruiken. Dat zou bijdragen aan het behoud van de resterende bètacellen. Dit is natuurlijk alleen verstandig in overleg met de arts.
Verschillende factoren
Uit het Zweedse onderzoek en andere studies kwamen nog meer factoren naar voren. De kans op een honeymoonfase is kleiner na ketoacidose bij de diagnose of langdurige heftige symptomen. Ook bij jonge kinderen is deze fase meestal korter en vaker helemaal afwezig. Aan deze factoren kun je zelf weinig doen, behalve op tijd naar de huisarts gaan met klachten die kunnen wijzen op diabetes, voor het stellen van een tijdige diagnose.
Bij de diagnose diabetes is de werking van de bètacellen nog 15 tot 40% van de normale werking. Het helpt als die werking zo lang mogelijk behouden blijft in de honeymoonfase.
Bètacellen redden
Ondertussen werken Nederlandse onderzoekers, zoals Bart Roep, aan een echte oplossing. Zij proberen de verstoorde afweer bij te sturen met immuuntherapie. Maar voor dat het zover is, komen we er misschien wel achter hoe we de honeymoonfase bij iedereen zo lang mogelijk kunnen maken.