Diabetes hebben is al vervelend genoeg, maar sommige mensen hebben meerdere chronische aandoeningen. Ook kanker en diabetes komen steeds vaker tegelijk voor. Komt dat door de vergrijzing? Of hebben kanker en diabetes type 1 ook iets met elkaar te maken?
Kanker en diabetes horen bij de meest voorkomende chronische aandoeningen. Ook samen komen ze steeds vaker voor: 1 op de 5 ouderen met kanker heeft ook diabetes. Maar het zijn niet alleen ouderen. Ook bij jongere mensen is er een verband tussen diabetes en kanker.
Ook bij diabetes type 1
Jonge mensen met diabetes type 1 hebben een grotere kans op kanker in de maag, lever, alvleesklier, baarmoeder en nier. De kans op prostaatkanker en borstkanker is juist kleiner dan bij andere mensen. Dit blijkt uit een recent onderzoek onder 9.000 mensen met kanker uit vijf landen.
Vlak na de diagnose
Het maakt voor het risico op kanker uit hoe lang je al diabetes type 1 hebt. Juist vlak na de diagnose is de kans groter dat een vorm van kanker ontdekt wordt. Wie net diabetes heeft, krijgt uitgebreide lichamelijke onderzoeken. Dan komen andere aandoeningen sneller aan het licht. Daarna neemt de kans op de diagnose kanker weer af, blijkt uit het onderzoek.
Het komt niet door insuline
De hogere kans op kanker bij diabetes zou volgens sommige wetenschappers komen door het gebruik van insuline. Maar dan zou het risico steeds verder oplopen naarmate je langer diabetes hebt. Dat is niet zo, blijkt uit dezelfde 5-landenstudie onder mensen met diabetes type 1. Een eerder onderzoek onder 12.000 mensen met diabetes toonde ook al aan dat vrees voor kanker bij insulinegebruik niet nodig is. Hoge bloedsuikers zijn eerder een mogelijke boosdoener, maar zeker is dit nog niet.
Kwaliteit van leven
Mensen met kanker én diabetes ervaren een lagere kwaliteit van leven dan mensen met kanker óf diabetes. Hartziekten, rugpijn en depressies hebben de grootste negatieve invloed. Bij dikkedarmkanker zou de invloed van diabetes op de kwaliteit van leven zelfs groter zijn dan die van het kankerstadium en de behandeling. Pauline Vissers promoveerde begin 2016 op onderzoek hiernaar.
Belang van zelfmanagement
Volgens Visser speelt mee dat mensen met kanker en diabetes zich het meest zorgen maken over de ziekte kanker. Dan besteden ze soms minder aandacht aan hun diabetes en krijgen daardoor meer klachten. Zelfmanagement en begeleiding van zorgverleners is in deze situatie extra belangrijk.