Zo'n 110.000 Nederlanders hebben diabetes type 1; zowel kinderen als volwassenen. Komt diabetes type 1 tegenwoordig vaker voor? Op welke leeftijden krijgen mensen het? In dit dossier zie je welke cijfers en trends de afgelopen jaren naar buiten zijn gekomen uit onderzoek.
Volgens cijfers (van 2019) uit onderzoeken door het Nivel en het RIVM, in opdracht van het Diabetes Fonds, hebben ruim 1,1 miljoen Nederlanders diabetes. Ongeveer 10% van hen heeft diabetes type 1. Dat zijn naar schatting bijna 110.000 mensen.
Op welke leeftijd worden de meeste diagnoses diabetes type 1 gesteld?
Je kunt op alle leeftijden de diagnose diabetes type 1 krijgen. Uit de onderzoeken van het Nivel en het RIVM blijkt dat de gemiddelde leeftijd waarop mensen de diagnose krijgen ligt op 35 jaar. Het lijkt er dus op dat vooral mensen op volwassen leeftijd type 1 krijgen,.
Hoeveel Nederlandse kinderen en jongeren hebben diabetes type 1?
Na astma is diabetes type 1 de meest voorkomende chronische ziekte bij kinderen. Naar schatting hebben in Nederland 10.000 kinderen van 0 tot 19 jaar diabetes type 1. In de leeftijdsgroep van 20 tot 24 jaar zijn er naar schatting 5.900 jongeren met type 1. (Deze cijfers komen van de pagina met algemene diabetescijfers van het Diabetes Fonds, waar ook de bronnen staan genoemd.)
Neemt diabetes type 1 toe in Nederland?
De verwachting is dat het aantal Nederlanders met diabetes type 1 de komende 20 jaar flink stijgt, zegt onderzoek van het Nivel en RIVM. Door bevolkingsgroei en vergrijzing zijn er in 2040 waarschijnlijk 130.000 mensen met diabetes type 1, ten opzichte van 110.000 in 2019.
Hoeveel komt diabetes type 1 in andere landen voor?
Wereldwijd hebben naar schatting 1.1 miljoen kinderen en jongeren onder de 20 jaar diabetes type 1. Maar hoe vaak diabetes type 1 voor komt verschilt erg per land. Bijvoorbeeld in Zweden en andere Noord-Europese landen komt diabetes tot wel 7 keer zoveel voor vergeleken met Macedonië. Hoe dat precies komt is onbekend, maar mogelijk speelt de omgeving een rol.
Neemt diabetes type 1 wereldwijd toe?
Niet alleen in Nederland, maar ook wereldwijd stijgt het aantal mensen met diabetes type 1. Dat zeggen cijfers van de periode 1998 tot 2011. Overal in Europa krijgen kinderen steeds vaker diabetes type 1. Maar de grootste toename is te zien in Noord-Amerika.
Heb je met diabetes type 1 meer kans op andere ziekten?
Mensen met diabetes type 1 hebben vaker last van andere auto-immuunziekten dan mensen zonder diabetes. Uit groot Amerikaans onderzoek blijkt dat 27% van de mensen naast diabetes type 1 één of meerdere auto-immuunziekten heeft. De meest voorkomende auto-immuunziekte bij de deelnemers in dat onderzoek was een te trage of snelle schildklier.
Ook de auto-immuunziekte coeliakie komt vaker voor bij mensen met diabetes type 1. Van alle mensen met diabetes type 1 heeft ongeveer 1 op de 20 coeliakie. Bij mensen zonder diabetes is dit minder dan 1 op de 100.
Uit onderzoeken van het Nivel en het RIVM blijkt dat veel mensen met diabetes type 1 vaak helaas ook te maken krijgen met andere chronische aandoeningen. Zo komen hart- en vaatziekten bij 34% van de mensen met diabetes type 1 al binnen 10 jaar na diagnose voor.
Wat is je levensverwachting als je diabetes type 1 hebt?
Met diabetes kun je even oud worden als zonder diabetes. Maar helaas is de gemiddelde levensverwachting mogelijk toch wat lager. Nederlandse gegevens zijn er niet, maar uit Europese en Australische cijfers blijkt dat je met diabetes type 1 gemiddeld 11 tot 13 jaar korter leeft.
Maar die cijfers zeggen ook weer niet alles, want de berekeningen gaan altijd over het verleden. En de behandeling van diabetes type 1 wordt steeds beter: dat helpt de bloedsuikers stabieler te houden. Mensen met diabetes die hun bloedsuikers goed onder controle hebben, worden gemiddeld wel even oud als mensen zonder diabetes.
Meer info: zie de wetenschappelijke factsheets (over diabetes type 1 en type 2) van het Nivel en RIVM over de cijfers rond de diagnose en toename, en over cijfers rond de bijkomende aandoeningen.
Op de hoogte blijven?
Ontvang regelmatig nieuws over diabetes type 1 per e-mail, met alleen artikelen die voor jou interessant zijn. Maak eenvoudig in 1 minuut een account aan en geef je interesses aan!
Foto: Jan Kranendonk