Veel mensen met diabetes type 1 hebben last van vermoeidheid. Toch is het lang niet altijd een erkend probleem, terwijl chronisch moe zijn een grote invloed heeft op je dagelijks leven.
Mensen met diabetes type 1 noemen vermoeidheid als de meest hinderlijke klacht van diabetes. Je kunt erg moe zijn wanneer je diabetes moeilijk te reguleren is en je bloedsuiker veel piekt en daalt. Toch verklaart dat de vermoeidheid maar voor een klein deel.
Waardoor word je zo moe?
Vermoeidheid kan wel beginnen door schommelende bloedsuikers, maar andere dingen zorgen ervoor dat je moe blijft. Denk aan depressie, pijn, slaapproblemen, een gevoel van machteloosheid over de moeheid, en weinig bewegen. Zeker pijnklachten komen vaker voor bij diabetes type 1, vooral bij zenuwschade (neuropathie).
Alle dagen leven met diabetes type 1 levert stress op, en daar kun je je ook moe door voelen. Mentale moeheid maakt vervolgens ook weer lichamelijk moe.
Gedachten en gedrag
Vermoeidheid kan dus ook lang aanhouden door bepaalde gedachten en gedrag. Bijvoorbeeld onregelmatig slapen en te weinig bewegen. Of door het idee dat je machteloos bent tegenover de vermoeidheid. Meer rusten versterkt soms het probleem. Want als dat niet helpt, ga je steeds minder doen en meer slapen. Dat houdt juist de vermoeidheid in stand.
Chronische vermoeidheid
Wie langer dan zes maanden extreem moe is, heeft last van chronische vermoeidheid. Bij zulke extreme vermoeidheid zijn mensen al langer dan een halfjaar zo moe dat ze hun dagelijkse bezigheden niet goed kunnen doen.
Dat komt niet alleen voor bij mensen die diabetes hebben. Maar bij mensen met diabetes type 1 is 40 procent chronisch moe en bij mensen zonder diabetes is dat slechts 7 procent. Kortom, bij mensen met diabetes type 1 komt chronische vermoeidheid een stuk vaker voor.
Wat kun je doen tegen vermoeidheid?
Het beste kun je toch eerst naar je bloedsuikers kijken. Als je ’s nachts ongemerkt hypo’s hebt, ben je overdag vaak moe. Als dat vaker gebeurt, dan blijf je het vermoeide gevoel houden. Maar vaak zit er meer achter chronische vermoeidheid. Praat daarom met je arts of diabetesverpleegkundige. Samen kun je kijken of er een aanwijsbare oorzaak is en wat misschien kan helpen.
In dit artikel vertellen internist Bastiaan de Galan en hoogleraar Hans Knoop meer over onderzoek naar vermoeidheid. Ze geven ook tips voor als je zelfs last hebt van vermoeidheid.
Programma Dia-Fit tegen vermoeidheid
Het AMC, het Radboudumc en het Nederlands Kenniscentrum Chronische Vermoeidheid (NKCV) ontwikkelden een succesvolle nieuwe therapie om beter om te gaan met vermoeidheid. Het programma heet Dia-Fit en bestaat uit online opdrachten en gesprekken met een therapeut. Het programma sluit aan op je persoonlijke situatie en wensen, en je doet het grotendeels thuis.
Dia-Fit is nog niet algemeen beschikbaar, maar je kunt wel meedoen aan het onderzoek waardoor je toch kunt starten met Dia-Fit.
Meer aandacht voor vermoeidheid
Vermoeidheid bij diabetes type 1 is lang niet altijd een erkend probleem, evenals bij andere chronische aandoeningen. In de wetenschap wordt er (nog) weinig aandacht aan besteed en artsen vragen er ook lang niet altijd naar. Terwijl vermoeidheid een sterk verband heeft met een verminderde kwaliteit van leven.
Daarom deed het Diabetes Fonds (samen met andere gezondheidsfondsen) een onderzoek hiernaar. Hopelijk komt er daardoor een betere aanpak van vermoeidheid bij chronische ziekten, waaronder diabetes. Dat is zeker nodig, blijkt uit het onderzoek.
Op de hoogte blijven?
Ontvang regelmatig nieuws over diabetes type 1 per e-mail, met alleen artikelen die voor jou interessant zijn. Maak eenvoudig in 1 minuut een account aan en geef je interesses aan!